Bách khoa toàn thư hé Wikipedia
| Tên gọi Việt Nam | 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Loạt bài Lịch sử Đông Nam Á | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| ||||||||||||
Văn Lang (chữ Hán: 文郎) là giang sơn thứ nhất vô lịch sử vẻ vang VN thống trị bởi những Vua Hùng, ứng với những thời kỳ văn hóa truyền thống Đông Sơn, Phùng Nguyên, Gò Mun và Đồng Đậu. Lãnh thổ giang sơn Văn Lang bao gồm 1 phần Trung Quốc, Bắc Sở và Bắc Trung Sở ngày này. [1][2]
Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]
Theo GS. Trần Quốc Vượng [3] vô truyền thống lâu đời của những người Mường, tổ tiên của mình là nhì con cái chim Klang và Klao. Văn Lang, Gia Ninh, Mê Linh... là cơ hội hiểu giờ đồng hồ Việt của Klang, Blang, Bling, Mling... đều chỉ loại chim rộng lớn. Cách phân tích và lý giải này phù phù hợp với hình tượng chim Lạc và người nhảy múa khoác bộ đồ áo bởi lông chim bên trên những trống không đồng Việt Nam; hoặc cả những tên thường gọi chữ Hán về sau như: Bạch Hạc (chim hạc trắng), Chu Diên (diều hâu đỏ), Ô Diên (quạ đen), Hồng Bàng chỉ loại chim nước rộng lớn nằm trong bọn họ Diệc...
Sử liệu[sửa | sửa mã nguồn]
Sử ký Tác ẩn [4] ghi chép thời Đường: "Quận Giao Chỉ sở hữu ruộng Lạc... người Lạc. Có những chức Lạc Vương, Lạc Hầu, những thị xã tự động đặt điều chức Lạc Tướng treo ấn đồng dải xanh lơ..."
Cựu Đường thư[5], cỗ chủ yếu sử ghi chép thời mái ấm Hậu Tấn: "Đất quận Giao Chỉ vô cùng phì nhiêu, xưa sở hữu quân trưởng là Hùng Vương, phụ tá là Hùng Hầu"
Trong cơ chữ Hùng (雄) và Lạc (雒) ghi chép tương tự nhau, dễ dàng lầm lẫn. Như vậy Hùng Vương cũng chính là Lạc Vương, Hùng Hầu là Lạc Hầu hoặc Hùng Điền (ruộng Hùng) cũng chính là Lạc Điền (ruộng Lạc).
Thái Bình Ngự Lãm [6], cuốn sách địa lý ghi chép thời mái ấm Tống: "Phong Châu tức quận Thừa Hóa. Xưa là nước Văn Lang, sở hữu sông Văn Lang."
Bộ sử Đại Việt sử lược [7] ghi chép thời Trần: Hùng Vương thứ nhất là kẻ ở cỗ Gia Ninh, sử dụng ảo ảnh thuật quy phục những cỗ không giống vào lúc đời Chu Trang Vương (696 - 682 TCN). Quốc hiệu và kinh kì đều là Văn Lang, truyền 18 đời, từng đời trị vì thế khoảng chừng 24 năm.
Xem thêm: đề thi cấp 3 năm 2022
Đại Việt sử ký toàn thư [1] ghi chép thời Lê: Hùng Vương thứ nhất là con cái của Lạc Long Quân và Âu Cơ, con cháu Kinh Dương Vương (vua nước Xích Quỷ vào lúc năm 2879 TCN). Quốc hiệu là Văn Lang, đóng góp đô ở Phong Châu. Theo thuyết này thì từng đời ít nhất 131 năm, bởi vậy nên hiểu là 18 chi (nhánh) hoặc 18 vương vãi triều.
Tóm lại, nước Văn Lang và những Vua Hùng được biên chép sơ lược vô chủ yếu sử Trung Quốc, còn ở VN thì chép cụ thể rộng lớn và nặng nề tính truyền thuyết rộng lớn. Tuy sở hữu một vài điểm khác biệt tuy nhiên tựu trung lại, những văn tự cổ này đều xác minh giang sơn Văn Lang thực sự sở hữu tồn bên trên. Viện khảo cổ học tập [8] xác nhận thời đại Hùng Vương là sở hữu thiệt vô lịch sử vẻ vang VN.
Nhà nước này tồn bên trên cho tới năm 258 TCN thì bị An Dương Vương sáp nhập vô nước Âu Lạc.
Địa lý[sửa | sửa mã nguồn]
Nước Văn Lang toạ lạc theo dõi truyền thuyết [1][9]: sầm uất giáp biển lớn Nam Hải (biển Đông), tây cho tới Ba Thục, bắc cho tới hồ nước Động Đình và phái mạnh giáp nước Hồ Tôn. Các sách đều thống nhất sở hữu 15 cỗ tuy nhiên chép không giống nhau, hầu hết góp nhóp kể từ thương hiệu những quận thị xã thời Bắc nằm trong và chỉ chứa đựng phần Lưỡng Quảng của Trung Quốc.[2] Việc ghi chú những địa điểm cổ theo dõi bạn dạng đồ vật ngày này vẫn còn đấy giành giật cãi.
| Lĩnh Nam chích
quái [9] |
Đại Việt Sử Ký toàn thư [1] - theo
Cương mục[10] và Trần Trọng Kim [11] |
Việt Sử Lược [7]
- theo dõi Đào Duy Anh[2] Xem thêm: kí hiệu giao và hợp |
|---|---|---|
| Có 08 cỗ mang tên gọi giống như nhau vô cả 03 sách: | ||
| Việt Thường (越裳) | Việt Thường - Thuận Hóa ? | Việt Thường Thị (có Loa Thành) - Hà Tĩnh ? |
| Văn Lang (文郎) | Văn Lang - Xứ Đoài | Văn Lang - Xứ Đoài |
| Giao Chỉ (交趾) | Giao Chỉ - Thăng Long và Sơn Nam | Giao Chỉ - Thăng Long và Sơn Nam |
| Vũ Ninh (武寧) | Vũ Ninh - Kinh Bắc | Vũ Ninh - Kinh Bắc |
| Cửu Chân (九真) | Cửu Chân - Thanh Hóa | Cửu Chân - Thanh Hóa |
| Hoài Hoan (懷驩) | Hoài Hoan - Nghệ An | Hoài Hoan - Nghệ An |
| Ninh Hải (寧海) | Ninh Hải - Quảng Yên | Ninh Hải - Quảng Đông (Trung Quốc) |
| Lục Hải (陸海) | Lục Hải - Lạng Sơn | Lục Hải - Hải Ninh (Quảng Yên + Lạng Sơn) |
| Các cỗ tên thường gọi không giống nhau (cùng sản phẩm ko chắc chắn rằng nằm trong chỉ 1 bộ): | ||
| Dương Tuyền (陽泉) | Dương Tuyền (陽泉) - Xứ Đông | Thang Tuyền (湯泉) - Quảng Tây (Trung Quốc) |
| Phúc Lộc (福祿) | Phúc Lộc (福祿) - Xứ Đoài | Gia Ninh (嘉寧) - Xứ Đoài |
| Chu Diên (朱鳶) | Chu Diên (朱鳶) - Xứ Đoài | Tân Xương (新昌) - Xứ Đoài |
| Tượng Quận (象郡) | Cửu Đức (九德) - Hà Tĩnh | Cửu Đức (九德) - Nghệ An |
| Chân Định (真定) | Vũ Định (武定) - Thái Nguyên, Cao Bằng | Quân Ninh (軍寧) - Thanh Hóa |
| Nhật Nam (日南) | Tân Hưng (新興) - Hưng Hóa, Tuyên Quang | Nhật Nam (日南) - Thuận Hóa |
| Quế Lâm (桂林) | Bình Văn (平文) - ko rõ rệt ở đâu | Bình Văn (平文) - ko rõ rệt ở đâu |
Tổ chức[sửa | sửa mã nguồn]
Một số ý kiến [12][13] coi giang sơn Văn Lang là một trong những tổ chức triển khai "siêu làng", mạnh về tính chất links, yếu ớt về tính chất giai cấp cho.
Đứng đầu giang sơn là Hùng Vương (hoặc Lạc Vương), bên dưới sở hữu những quan tiền Lạc Hầu (văn) và Lạc Tướng (võ) làm chủ những cỗ (15 bộ). Dưới nữa là những quan tiền Bồ Chính làm chủ từng chống nhỏ (làng). Con trai vua gọi là Quan Lang, phụ nữ vua gọi là Mỵ Nương. Tôi tớ phái nữ gọi là xảo, phái mạnh gọi là xứng, kẻ bề bên dưới gọi là hôn.
Kinh tế[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà nước Văn Lang vẫn sở hữu những sự gửi biến chuyển về kinh tế tài chính được xác lập qua quýt khảo cổ học[14] gồm:
- Hoạt động khai quật (săn bắt heo rừng, tiến công cá...) vẫn lùi về loại yếu
- Nghề trồng lúa nước lưu giữ vị thế công ty đạo
- Nghề đúc đồng vô cùng trở nên thạo
- Nghề luyện Fe vẫn trừng trị triển
- Các nghề ngỗng tay chân như đan, mạng, mộc, gốm đều phải có nhằm thỏa mãn nhu cầu yêu cầu cuộc sống đời thường.
Văn hóa[sửa | sửa mã nguồn]
Ẩm thực[sửa | sửa mã nguồn]
- Bánh chưng và bánh giầy: thịnh hành qua quýt sự tích Lang Liêu [15], thực hiện kể từ lá dong, gạo nếp, đỗ xanh lơ và thịt heo. Theo GS. Trần Quốc Vượng [16] thì bánh chưng vẹn toàn thủy giống như bánh tét (bánh tày). Theo tín ngưỡng phồn thực của những người Việt thì bánh chưng đại diện mang đến dương vật và bánh giầy là âm vật. Còn tư tưởng bánh chưng hình vuông vắn đại diện mang đến khu đất, bánh giầy hình tròn trụ đại diện mang đến trời là gia nhập kể từ Trung Quốc.
- Gói đất: là phong tục kết duyên trước lúc sở hữu sự tích trầu cau, theo dõi Chích quái: [9] "việc hít thú thân ái phái mạnh phái nữ lấy gói khu đất thực hiện đầu, tiếp sau đó mới nhất thịt trâu dê thực hiện đồ vật lễ, lấy cơm trắng nếp nhằm nhập chống nằm trong ăn, tiếp sau đó mới nhất trở nên thân". Hiện ni ở vùng Lập Thạch, Vĩnh Phúc vẫn còn đấy tục ăn khu đất.[17] Đó là những miếng đá non white color, được khoét kể từ chừng sâu sắc 5-20 m. Ban đầu là những tảng xám nâu hương thơm bùn, tiếp sau đó chặt nhỏ, đem phơi bầy thô và nướng rồi hương thụ.
- Rượu nếp và cơm trắng lam: theo dõi Chích quái ác [9] "Đất phát hành được rất nhiều gạo nếp, lấy ống tre nhưng mà thổi cơm" và "lấy cốt gạo thực hiện rượu". Bên cạnh đó còn tồn tại những phụ gia như: muối hạt thực hiện kể từ rễ gừng, mắm thực hiện kể từ cá tôm...
Phong tục[sửa | sửa mã nguồn]
- Xăm mình: Lúc kể từ rừng núi xuống sông ngòi tiến công cá, thông thường bị phó long thực hiện hoảng sợ nên người Việt sở hữu tục xăm những hình thủy quái ác bên trên khung người.[9] Tục này cho tới đời vua Trần Anh Tông thì không thể cần nữa và tiếp sau đó thì thất lạc dần dần.[18]
- Tính nằm trong đồng: theo dõi Chích quái ác [9] Lúc "trong mái ấm sở hữu người bị tiêu diệt thì giã cối thực hiện mệnh lệnh, nhằm người phụ cận nghe giờ đồng hồ cho tới cứu vớt giúp". Theo Lịch triều [19] thì "vua tôi nằm trong lên đường cày, thân phụ con cái tắm công cộng sông ko phân tách số lượng giới hạn, ko phân biệt quyền uy, loại bậc"
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b c d Ngô Sĩ Liên, Đại Việt sử ký toàn thư, quyển I, kỷ Hồng Bàng thị.
- ^ a b c Đào Duy Anh (1964), Đất nước VN qua quýt những đời, Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập, trang 13-16
- ^ Trần Quốc Vượng (1970), Từ truyền thuyết, ngữ ngôn cho tới lịch sử vẻ vang. Hùng Vương dựng nước, tập dượt I. Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập Xã hội
- ^ Tư Mã Trinh, ghi chú cuốn Sử ký Tư Mã Thiên, cũng gọi là Sử ký Sách ẩn, quyển 113, Nam Việt liệt truyện, 53
- ^ Lưu Hú (945), Cựu Đường thư, quyển 41, Chí 21, Địa lí 4
- ^ Lý Phường (977-983), Tỉnh Thái Bình Ngự Lãm, quyển 18, chương Châu quận, đạo Lĩnh Nam
- ^ a b Trần Quốc Vượng dịch, Việt sử lược, quyển I, trang 17-19
- ^ Viện Khảo cổ học tập (1973). Hùng Vương dựng nước, tập dượt III. Nhà xuất bạn dạng Khoa học tập Xã hội, trang 71.
- ^ a b c d e f Lĩnh Nam chích quái, quyển I, Truyện Hồng Bàng. Bản dịch Lê Hữu Mục (1960) Nhà sách Trí Đức, Sài Thành, trang 43
- ^ Quốc sử quán triều Nguyễn, Cương mục, Tiền Biên, quyển I
- ^ Trần Trọng Kim (1920), Việt Nam sử lược, Thượng cổ thời đại, Họ Hồng Bàng
- ^ Hà Văn Tấn (1987), Làng, liên buôn bản và siêu buôn bản. Mấy yếu tố về phương pháp, Tạp chí Khoa học tập, Đại học tập Tổng phù hợp TP. hà Nội, số 1
- ^ Nguyễn Minh Tuấn (2007), Nhà nước Văn Lang - giang sơn siêu buôn bản, Tạp chí Khoa học tập, Đại học tập Quốc gia TP. hà Nội, thường xuyên san Kinh tế - Luật, Tập 23, Số 3.
- ^ Viện Khảo cổ học tập (1973), Sđd, trang 144-150
- ^ Lĩnh Nam chích quái (1960) Sđd, trang 58
- ^ GS. Trần Quốc Vượng. Triết lý bánh chưng, bánh giầy. Trong Cõi. Nhà xuất bạn dạng Hội mái ấm văn (2014)
- ^ Báo năng lượng điện tử VnExpress (29 mon 6 năm 2005). “Tục ăn khu đất ở Lập Thạch, Vĩnh Phúc”. vnexpress.net.
- ^ Toàn thư, sđd, quyển VI, kỷ Nhà Trần, Anh Tông Hoàng Đế.
- ^ Phan Huy Chú, Lịch triều hiến chương loại chí, Nhà Xuất bạn dạng Giáo dục đào tạo, 2006, tập dượt 1, trang 220.
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
 |
Wikimedia Commons nhận thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Văn Lang. |
- Văn Lang bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
- Van Lang (legendary kingdom, Vietnam) bên trên Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Bình luận