đặc điểm của văn học việt nam trong nửa đầu thế kỷ 19 là

Hoàn cảnh lịch sử hào hùng giai đoạn từ cuối thế kỉ XVIII cho tới nửa đầu thế kỉ XIX

- Đất nước đem dịch chuyển vị nội chiến phong loài kiến và bão táp trào lưu dân cày khởi nghĩa nhưng mà đỉnh điểm là khởi nghĩa Tây Sơn.
- Chế phỏng phong loài kiến cút kể từ rủi ro cho tới suy thoái và khủng hoảng.
- Khi trào lưu Tây Sơn giảm sút, triều Nguyễn Phục hồi chính sách phong loài kiến thường xuyên chế.
- Đất nước ở trước tai hại lấn chiếm của thực dân Pháp.

Đặc điểm của văn học tập nước Việt Nam vô nửa đầu thế kỉ 19

- Văn học tập trở nên tân tiến vượt lên trên bậc, đó là thời gian trở nên tân tiến rực rỡ tỏa nắng khắc ghi bước cứng cáp toàn vẹn của văn học tập trung đại nước Việt Nam, được ca ngợi là quy trình tiến độ văn học tập truyền thống.
- Sự xuất hiện nay của trào lưu nhân đạo mái ấm nghĩa, quan tâm cho tới trái đất thông thường, khắc ghi đòi hỏi quyền sinh sống, quyền tận hưởng niềm hạnh phúc lứa song.
+ Nổi nhảy là khẩu ca đòi hỏi quyền sinh sống, đòi hỏi niềm hạnh phúc và đấu giành giải tỏa trái đất, nhất là kẻ phụ phái đẹp.
+ Những kiệt tác tiêu biểu vượt trội là Chinh phụ dìm (nguyên tác chữ Hán của Đặng Trần Côn), Cung oán thù dìm khúc của Nguyễn Gia Thiều, thơ Hồ Xuân Hương, thơ Bà Huyện Thanh Quan, Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái...
+ Nguyễn Du với những tập dượt thơ chữ Hán và nhất là siêu phẩm Truyện Kiều là đỉnh tối đa của văn học tập trung đại nước Việt Nam.
+ Thơ văn Nguyễn Công Trứ, Cao vịn Quát... vẫn nối tiếp niềm tin nhân đạo truyền thống cuội nguồn tuy nhiên mặt khác phía nhiều vô toàn cầu tình thân riêng biệt và ý thức cá thể của trái đất.
- Văn học tập trở nên tân tiến mạnh cả về văn xuôi và văn vần, cả văn học tập chữ Hán và chữ Nôm. Địa vị văn học tập chữ Nôm và những chuyên mục văn học tập dân tộc bản địa như thơ Nôm viết lách theo dõi thể Đường luật, dìm khúc viết lách theo dõi thể tuy nhiên thất lục chén, truyện thơ viết lách theo dõi thể lục chén... được xác minh và đạt cho tới đỉnh điểm.
- Văn xuôi tự động sự chữ Hán cũng đạt được những trở thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật rộng lớn, tè thuyết chương hồi với Hoàng Lê nhất thống chí (Ngô gia văn phái); thể kí với Thượng kinh kí sự (Lê Hữu Trác), Vũ trung tùy cây bút (Phạm Đình Hổ)...

Các người sáng tác, kiệt tác tiêu biểu vượt trội vô giai đoạn cuối thế kỉ XVIII cho tới nửa đầu thế kỉ XIX

Cung oán thù dìm khúc - Nguyễn Gia Thiều

Cung oán thù dìm khúc hay gọi tắt là Cung oán là kiệt tác kiệt xuất của Nguyễn Gia Thiều, được viết lách bằng văn bản Nôm, bao gồm 356 câu thơ tuân theo thể tuy nhiên thất lục chén. 

Cung oán thù dìm khúc là bài bác ca buồn của những người cung phái đẹp tài giỏi sắc, khi đầu được mái ấm vua yêu thương chuộng, ân ái rất là nồng dịu thắm thiết tuy nhiên chẳng bao lâu đã biết thành ruồng quăng quật. Tại vô cung, nường xót thương cho tới thân thiết phận bản thân và oán thù trách cứ mái ấm vua phụ tình "chơi hoa cho tới rữa nhụy dần dần lại thôi". Cung phái đẹp khát khao ham muốn "đạp chi tiêu chống nhưng mà ra" nhằm quay trở lại với cảnh đời "cục mịch mái ấm quê" thuở trước, tuy nhiên nường vẫn nối tiếp bị kìm hãm vô hoàng cung vàng son, vô nỗi đau buồn thảm sầu và oán thù hờn hóa học chứa chấp. Cuối nằm trong, nường vẫn khát khao tạo nên những cuộc ân ái rất ít Lúc xưa "giọt mưa cửu hạn còn mơ cho tới rày", vẫn mong đợi được mái ấm vua đoái hoài cho tới vô nỗi niềm vô vọng.
Cung oán thù dìm khúc là giờ đồng hồ thét oán thù hờn của một trang phái đẹp lưu cáo giác và phản kháng chính sách phong loài kiến đang được cư xử phũ phàng độc ác so với phẩm giá bán và những tình thân vô sáng sủa, cao quý của những người phụ phái đẹp. Bài dìm còn chứng tỏ đã cho chúng ta thấy "bọn đại quý tộc đang được không thể tin vào đạo trị quốc của phòng nho nữa".
Giá trị nghệ thuật: 
- Ngôn ngữ vô Cung oán thù dìm khúc rất là tài hoa, đài những, tinh ranh xảo và nhuần nhuỵ, sử dụng nhiều chữ Hán và kỳ tích, điển cố như: bão vàng hiu hắt, giá buốt ngắt như đồng, thân thiết phù thế, mùi hương tục lụy, bùi nhùi phú quý, mồi nhử vinh hoa, cánh buồm bể thiến, hoa chúm chím kính chào, cợt xẻ ghẹt mai, thánh thót cung đàn, thủ thỉ giờ đồng hồ địch, nóng bức điệu, tái tê lòng, má phấn chon chót, lặng lẽ cái bóng, hồn bướm vẩn vơ, dế ran ri rỉ, quyên kêu sa sả...
- Câu thơ vô Cung oán thù dìm khúc được gọt giũa mà đến mức tuyệt xảo, âm điệu khía cạnh và kinh hoàng, sử dụng nhiều ngoa ngữ; từng câu thơ như dao tự khắc đụng chạm vô đá khiến cho tuyệt hảo đặc biệt quan trọng mạnh mẽ và tự tin.
- Thể thơ tuy nhiên thất lục chén thực hiện cho tới giai điệu của Cung oán thù dìm khúc rất là réo rắt vị sự hòa thanh của nhì vần trắc ở nhì câu 7 (nghe gay gắt) và sự hòa thôi ở nhì câu 6 - 8 (nghe êm ái vơi hơn).

Xem thêm: kí hiệu giao và hợp

Chinh phụ dìm - Đặng Trần Côn

Chinh phụ ngâm, còn mang tên không giống là Chinh phụ dìm khúc là kiệt tác văn vần của Đặng Trần Côn, Thành lập và hoạt động trong vòng năm 1741 quy trình tiến độ sơ kỳ Cảnh Hưng và về sau được không ít người dịch rời khỏi thơ Nôm. Đây là đua phẩm đa số viết lách theo dõi lối tập dượt cổ, nhiều năm 476 câu thơ.

Chinh phụ dìm đem mẫu mã là 1 trong câu nói. độc thoại tâm tư nhưng mà vai chủ yếu, cũng chính là vai có một không hai đứng rời khỏi độc thoại vô truyện là 1 trong người phu nhân đem ông xã nhập cuộc trận chiến tự triều đình phong loài kiến khởi xướng, kể về nỗi cực khổ, nỗi đơn độc buồn tủi nên xa xăm ông xã.
Hoàn cảnh cuộc chiến tranh khốc liệt, mái ấm vua truyền hịch lôi kéo quý khách nhập cuộc chiến cuộc, nường chinh phụ tưởng tượng cảnh ông xã nường lên đàng phò vua hùn nước, rời khỏi cút với quyết tâm giành một loạt trở thành trì dưng vua, kiêu hùng vô cái chiến bào thắm đỏ tía và cưỡi con cái ngựa sắc white như tuyết.
Cuộc dìu fake lưu luyến kết đôn đốc, người chinh phụ quay trở lại khuê chống và tưởng tượng rời khỏi cảnh sinh sống của ông xã điểm chiến địa. Những xúc cảm về một hình hình ảnh "lẫm liệt" của ông xã phút chia tay đã dần dần lù mù nhòe, thay cho thế vô này là nỗi lo lắng hoảng kinh khủng về số phận của ông xã thân thiết mặt trận tàn khốc, chan chứa oan hồn tử khí và niềm khổ cực khôn ngoan nguôi về thân thiết phận đơn cái của bạn dạng thân thiết.
Tâm trạng ngán ngẩm Lúc mò mẫm ông xã vô mơ tuy nhiên mơ lại buồn rộng lớn, lượt giở kỷ vật của ông xã hy vọng mò mẫm chút yên ủi tuy nhiên sự yên ủi chỉ le lói, thấy thân thiết phận của tôi ko vị chim muông, cây trồng đem song ngay lập tức cành. Người chinh phụ chán chường và vô vọng, không còn ham muốn thao tác làm việc, biếng lơi make up, ngày tối khẩn cầu hy vọng được sinh sống niềm hạnh phúc nằm trong ông xã. Khúc dìm kết đôn đốc vị tưởng tượng của những người chinh phụ về ngày ông xã thắng lợi quay trở lại thân thiết bóng cờ và giờ đồng hồ hát khải trả, được mái ấm vua ban thưởng và nằm trong nường sinh sống niềm hạnh phúc vô thanh thản, yên ổn ả.
Ra đời vô toàn cảnh trào lưu dân cày khởi nghĩa chống triều đình phong loài kiến nửa vào đầu thế kỷ 18 đang được kéo lên mạnh mẽ và tự tin, Chinh phụ dìm đang trở thành khẩu ca nhắc đến trận chiến giành phi nghĩa tự non nước phong loài kiến Lê – Trịnh trừng trị động khi bấy giờ nhằm mục tiêu đàn áp những cuộc khởi nghĩa dân cày. Giá trị nhân đạo thâm thúy, xác minh sự phi nghĩa của cuộc chiến tranh so với cuộc sống đời thường thông thường giản dị của trái đất. 
Giá trị nghệ thuật: 
- Bút pháp ước lệ biểu tượng được nâng tầm Lúc Đặng Trần Côn đang được tuyển lựa kể từ kho báu văn thơ chữ Hán cổ rời khỏi những câu tương thích nhất với ý tứ của tôi và dụng công bố trí trở thành kết cấu hoàn hảo, như 1 tạo ra mới nhất mẻ.
- Thể thơ tự động được Đặng Trần Côn dùng nhiều nhạc tính, tiết tấu biến đổi sống động tùy đòi hỏi của nội dung.
- Bản dịch hiện nay hành đang được đẩy mạnh những điểm mạnh vốn liếng đem của vẹn toàn tác, và gạn thanh lọc cả những trở thành tựu của những bạn dạng dịch trước cơ, dùng ưu thế của thể thơ tuy nhiên thất lục chén, đang được vươn cho tới một tạo ra tài tình vị ngữ điệu vô sáng sủa văn minh, kết cấu thanh vận khôn khéo, láy âm điệp chữ tinh xảo, gieo vô lòng fan hâm mộ dư âm xao xuyến một vừa hai phải thân thuộc một vừa hai phải đa dạng chủng loại và đa số khi nào thì cũng khiến cho được hiệu suất cao thẩm mỹ và làm đẹp.

Hoàng Lê nhất thống chí - Ngô Gia Văn Phái

Hoàng Lê nhất thống chí, hoặc An Nam nhất thống chí, hoặc Lê quý nước ngoài sử là cuốn tè thuyết văn xuôi viết lách bằng văn bản Hán, ở trong cỗ Ngô gia văn phái tùng thư của những người sáng tác nằm trong dòng tộc Ngô Thì ở thôn Tả Thanh Oai, thị xã Thanh Oai, thủ đô hà nội. Tác phẩm được viết lách bên dưới dạng chương hồi, bao gồm 17 hồi.

Xem thêm: niềm tin là gì nlxh

Tác phẩm đa số phản ánh cuộc giành chấp quyền lực tối cao trong số những tập đoàn lớn phong loài kiến thời Lê mạt và trào lưu Tây Sơn.
Tác phẩm mô tả khoảng chừng rộng lớn 30 năm thời điểm cuối thế kỷ 18, kể từ Lúc Trịnh Sâm đăng vương chúa (1767) đến thời điểm Nguyễn Ánh đăng vương vua (1802). Đây đó là quy trình tiến độ thật nhiều dịch chuyển vô lịch sử hào hùng nước Việt Nam, cả cơ cấu tổ chức xã hội phong loài kiến với mọi hình hài ý thức, tư tưởng, đạo đức nghề nghiệp... đa số bị hòn đảo lộn và lúc lắc gửi 100%.
Tác phẩm đem một vài tình tiết hư đốn cấu, tuy vậy đang được tế bào mô tả khá sống động về những dịch chuyển vô xã hội phong loài kiến thời điểm cuối thế kỷ 18, phản ánh phần này cuộc sống đời thường của quần chúng thời Lê mạt: cuộc sống đời thường không tồn tại trật tự động, ko tin cậy, ko hạnh phúc trước nàn binh hỏa và nàn đói.
Giá trị nghệ thuật: 
- Tác phẩm ko không thay đổi đua pháp truyền thống của chuyên mục như tế bào mô tả nước ngoài hình anh hùng theo dõi lối biểu tượng, ước lệ, nhưng mà đem những Điểm lưu ý được những mái ấm nghiên cứu và phân tích Đánh Giá là đậm sắc thái của nước Việt Nam.
- Ngôn ngữ vô kiệt tác là ngữ điệu động, đem phong thái lối thưa dân gian ngoan nhiều hình tượng, đôi lúc đem phô trương, phóng đại vui nhộn, không xẩy ra bó buộc theo dõi khuôn của Hán học tập.
- Xây dựng được những anh hùng nổi bật đa dạng chủng loại, một vừa hai phải bao quát một vừa hai phải thâm thúy.

Thơ Nguyễn Du với đỉnh điểm là Truyện Kiều

Truyện Kiều là một truyện thơ của đại đua hào Nguyễn Du. Đây sẽ là truyện thơ phổ biến nhất và xét vô sản phẩm tầm cỡ vô văn học tập nước Việt Nam, kiệt tác được viết lách bằng văn bản Nôm, theo dõi thể lục chén, bao gồm 3.254 câu.
Truyện Kiều là tranh ảnh thực tế về một xã hội bất công, tàn bạo, là khẩu ca cảm thương trước số phận thảm kịch của trái đất, khẩu ca lên án, cáo giác những gia thế xấu xí, khẩu ca xác minh, tôn vinh tài năng, phẩm hóa học và những khát vọng chân chủ yếu của trái đất như khát vọng về quyền sinh sống, khát vọng tự tại, công lí, khát vọng tình thương, niềm hạnh phúc.
Nội dung chủ yếu của truyện xoay xung quanh quãng đời xiêu bạt sau khoản thời gian chào bán bản thân chuộc thân phụ của Thúy Kiều, anh hùng chủ yếu vô truyện, một cô nàng "sắc nước mùi hương trời" và tài giỏi "cầm kỳ đua họa".
Giá trị nội dung: 
- Giá trị nhân đạo: Đề cao tự tại, ước mơ đẹp mắt về tình yêu; khát vọng công lí, khát vọng về quyền sinh sống... Ca ngợi phẩm hóa học trái đất (Kiều: Đẹp, tài, trí, hiếu hạnh, trung hậu, vị tha)
- Giá trị hiện nay thực: Bức giành thực tế về một xã hội bất công. Tiếng thưa lên án, cáo giác những gia thế tàn bạo giày xéo lên quyền sinh sống của trái đất.
Giá trị nghệ thuật: 
- Tác phẩm là sự việc kết tinh ranh trở thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật văn học tập dân tộc bản địa bên trên những góc nhìn ngữ điệu, chuyên mục.
- Với Truyện Kiều, ngữ điệu văn học tập dân tộc bản địa và thể thơ lục chén đang được đạt cho tới đỉnh điểm rực rỡ tỏa nắng.
- Với Truyện Kiều, thẩm mỹ và nghệ thuật tự động sự đang được đem bước trở nên tân tiến vượt lên trên bạc, kể từ thẩm mỹ và nghệ thuật dẫn chuyện cho tới thẩm mỹ và nghệ thuật mô tả vạn vật thiên nhiên, tự khắc họa tính cơ hội và mô tả tâm lí trái đất.

Cao vịn Quát, Nguyễn Công Trứ

Cao vịn Quát, Nguyễn Công Trứ là nhì cây đại thụ ở quy trình tiến độ cuối vẫn nối tiếp niềm tin nhân đạo tuy nhiên đang được thể hiện kiểu tôi, tình thân riêng biệt. 
Là nhì thi sĩ tiêu biểu vượt trội nhất cho tới nền thơ nước Việt Nam nửa đầu thế kỉ XIX, điểm khác lạ hay thấy nhất ở nhì thi sĩ là Nguyễn Công Trứ đa số sáng sủa tác bằng văn bản Nôm thì đa số sáng sủa tác của Cao vịn Quát được viết lách bằng văn bản Hán. Không nói đến sự khác lạ về ngữ điệu - văn tự động, tất cả chúng ta đơn giản thấy những đường nét cộng đồng vô ý kiến đời, nom bản thân của nhì người sáng tác. Nguyễn Công Trứ trình thôn một ý niệm sinh sống khá táo tợn, ngông nghênh, “ngất ngưởng” của một trái đất nhưng mà cuộc sống tuy rằng nhiều thăng trầm vô “hoạn hải tía đào” tuy nhiên nhìn toàn diện là thành công. Cao vịn Quát lại tự động thể hiện nay tầm nhìn tiến thủ cỗ bản thân qua quýt một khoảnh tự khắc tình cờ bên trên tuyến phố “dương trình hiệu lực” lắm cay chua, xa xăm kỳ lạ.
Cả nhì thi sĩ, vô nhì chủ đề rất rất không giống nhau, nhì tư thế không giống nhau đều thể hiện nay những đường nét mới nhất vô ý kiến cuộc sống đời thường. Nguyễn Công Trứ đem ý kiến riêng biệt về cuộc sống, phẩm hóa học của bạn dạng thân thiết, vượt qua bên trên từng buộc ràng, thói tục tầm thông thường. Cao vịn Quát vô một đua phẩm đem đặc thù kí sự sứ trình đang được thể hiện nay một ý kiến mới nhất mẻ rộng lớn banh về tình thân và niềm hạnh phúc phu nhân ông xã, tiêu thụ vô tư so với những biểu lộ mới mẻ với văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn. Cả nhì thi sĩ đang được thể hiện nay sự trỗi dậy trở nên tân tiến của ý thức cá thể, dám vượt lên trên thoát khỏi những phạm vi trói buộc, câu nệ của tư tưởng phong loài kiến, của thiết chế xã hội thường xuyên chế áp lực.